Co warto wiedzieć używając lakierów dyspersyjnych?

Poniższe sugestie mają jak najbardziej praktyczny charakter, ale nie wyczerpują zagadnienia. Ich istotą jest zwrócenie uwagi na podstawowe kwestie związane z lakierowaniem, omijając przyczyny powstawania szeregu problemów produkcyjnych

  • Sprawdzić, czy użyte do wykonania odbitki farby oraz dodatki do nich pozostają w zgodności z użytym lakierem. W szczególności dodatki do farb mogą mieć niekorzystny wpływ na przyczepność lakieru, połysk i inne właściwości.
  • W szczególności podczas lakierowania "mokro na mokro" farby offsetowe powinny wykazywać odporność zgodnie z normą DIN 16524-26 (w Polsce BN-77/7469-12). Związki aminowe obecne we wszystkich lakierach mogą doprowadzać do zmian kolorystycznych (bleeding) w odniesieniu do niektórych farb wg Pantone: reflex blue, blue 072, warm red, rhodamine, violet i purple. Minimum wymagane w tej kwestii to odporność na alkalia i rozpuszczalniki. Powyższe dotyczy również niektórych farb systemu HKS, a także czarnych, w których zastosowane podbarwiacze mogą nie mieć wymaganych odporności. Jeśli jeden ze składników farby nie będzie miał wymaganej odporności, to cała farba również nie będzie jej miała. Niebezpieczeństwo zmian kolorystycznych dotyczy również farb z pigmentami fanalowymi (nie dotyczy farby magenta).
  • W zasadzie każdy lakier ma optymalną lepkość do przewidzianych przez producenta warunków nanoszenia. Jeżeli dostarczony lakier ma zbyt dużą lepkość, niekiedy przed użyciem można dodać wody lub mieszaniny wody z izopropanolem w proporcji 1:1. Dla uzyskania najlepszych wyników użyć firmowych środków do obniżania lepkości. Lakier dobrze wymieszać.
  • Każdy z lakierów przed użyciem należy dobrze wymieszać. Wynika to z faktu obecności w lakierze składników o zróżnicowanym ciężarze własnym i związanego z tym ryzyka separacji poszczególnych warstw.
  • Przeprowadzenie testów jest rekomendowane w przypadku podłoży o niskiej gramaturze oraz powlekanych "cast coating". Zarówno lakierowanie "mokro na mokro" jak i "mokro na sucho" oraz lakierowanie dwustronne jest możliwe.
  • W przypadku lakierowania z użyciem obciągów offsetowych, rekomendowane jest użycie specjalnych odmian lub obciągów niekompresyjnych.
  • Zlecenie wymagające lakierowania również drugiej strony wymaga zastosowania specjalnych lakierów do lakierowania dwustronnego. Wynika to z faktu, że podstawowe lakiery do lakierowania jednostronnego (zazwyczaj z wysokim połyskiem) będą powodowały sklejanie w stosie. Lakiery do dwustronnego lakierowania będą się szybciej utrwalały, ale połysk będzie mniejszy.
  • Lakier o wysokim połysku (dający odbicie w granicach 70-80% w zależności od podłoża) to najczęściej lakier wolniej schnący. Połysk można jeszcze próbować zwiększyć poprzez zmniejszenie prędkości lakierowania. Jeżeli połysk jest zwiekszany poprzez większą ilość lakieru należy kontrolować wystąpienie sklejania w stosie.
  • Nie zaleca się mieszać resztek starych lakierów z nowymi z uwagi na ryzyko wytrącania się osadów.
  • Zdecydowanie nie należy narażać lakieru na temperatury poniżej 5 st.C, w szczególności przemrożenia (możliwość nieodwracalnego zniszczenia). Właściwe przechowywanie i używanie lakieru to gwarancja przydatności do użycia przez 12 miesięcyod daty produkcji.
  • W okresie lata wszechobecne ciepło często powoduje konieczność zamykania pokrywy zbiornika z lakierem. Zalecane jest również uszczelnienie obiegu lakieru w tym szczególnie nagrzanych części na skutek zwiększonego parowania wody.
  • W większości przypadków gramatura naniesionej powłoki będzie się zawierać w granicach 3-8 g/m2, w zależności od żądanego połysku. Wysoki połysk wymaga naniesienia większej ilości lakieru niż uzyskanie efektu matu lub satyny.
  • Dla uzyskania właściwego połysku i odporności na ścieranie należy nakładać możliwie największą ilość lakieru na odbitkę. Należy przy tym kontrolować przebieg schnięcia. Maksymalna ilość jaką można nanieść będzie ograniczona wystąpieniem sklejania w stosie.
  • Przy lakierowaniu "mokro na mokro" stopień połysku będzie mniejszy niż w przypadku "mokro na sucho", ponieważ część lakieru, która wsiąknie w nieutrwalone podłoże nie tworzy powłoki na powierzchni.
  • Sprawdzać temperaturę stosu na wykładaniu, aby zbyt wysoka nie powodowała np. utraty połysku lakieru. Temperatura stosu powinna się zawierać w przedziale 27-36 st.C, przy lakierowaniu jednostronnym. W przypadku lakierowania dwustronnego oraz lakierowania farb metalicznych zalecana temperatura nie powinna przekraczać 30 st.C. Generalnie różnice w temperaturach stosów w nakładaku i odbierającego w przypadku papieru nie powinny przekraczać 8-10 st.C, a kartonu 10-12 st.C.
  • W przypadku dwustronnego lakierowania czas pomiędzy pierwszym i drugim lakierowaniem powinien wynosić minimum kilka godzin, niekiedy nawet do 48 godzin.
  • Gramatura powłoki lakieru do blistrów powinna wynosić 10 g/m2 aby zapewnić optymalną przyczepność blistra. Doświadczenia produkcyjne zalecają stosowanie temperatury w zakresie 105-180 st.C oraz sterowanych w zależności od materiału przerw w zakresie 1-5 sek.
  • Sprawdzić działanie promienników podczerwieni (IR) oraz nadmuch ciepłego powietrza. W wielu przypadkach ich prawidłowe działanie będzie konieczne.
  • Należy zwrócić szczególną uwagę, czy walce nadające nie zasychają. Może to doprowadzić do uszkodzenia ich powłok lub nawet urządzenia lakierującego.
  • Czyszczenie przeprowadza się przy użyciu ciepłej wody, niemniej bardziej przydatne będzie wykorzystanie w tym celu dedykowanych zmywaczy schnących szybciej niż woda i wymagających mniejszych nakładów na czyszczenie. W specjalnych przypadkach, gdy trzeba usunąć zaschnięte resztki lakieru lub odblokować przewody układu krążenia lakieru, należy zastosować specjalne zmywacze. Wprowadza się je do układu tak jak lakier. Przepływ w zamknietym systemie powoduje rozpuszczenie resztek stałych i ograniczenie zapychania się układu na przyszłość.
  • Lakier przechowuje się w temperaturze 5-30 st.C, najlepiej w pomieszczeniach produkcyjnych. Wówczas jego lepkość nie ulega zmianie pod wpływem zmian temperatury, o ile nie zostanie ustawiony obok źródeł ciepła (np. pracująca maszyna) lub w zimnym przeciągu.
  • Ścieki po lakierach z uwagi na ochronę środowiska naturalnego powinny być zbierane i oddawane wyspecjalizowanym firmom neutralizującym odpady przemysłowe. Z powodu właściwej identyfikacji, rozmawiając z organami kontroli lub firmą od odpadów, można przyjąć następujący ogólny skład odpadów: polimery akrylowe 25-30%, emulsje wosków 5%, amoniak 1-4%, izopropanol 2-8% objętości lakieru.